"Als het dompelbad na een hete sauna"

foto: Freeimages.com

BELGIE VERSUS JORDANIE

      EEN VERHAAL OVER ROOTS EN           WAT ZE ER TOE DOEN     door An Ravelingien

Ze deelden nationaliteit, taal, cultuur noch religie. En toch vonden Muhannad Faouri (38) en Dorothée Cloquet (35) elkaar. Ondertussen lijken ze de liefde voor hun  vaderland van elkaar overgenomen te hebben en maken ze komaf met culturele clichés. “Ik hoor hier soms de meest onwaarschijnlijke verhalen over Jordanië,” vertelt Muhannad.

Eigenlijk vind ik Muhannads verhaal over België heel herkenbaar. Zoals hij zich bij tijden een echte Belg kan voelen, voel ik me vaak erg verbonden met Jordanië. Toen ik hoorde van de moord op de Jordaanse gevechtspiloot vorige week (AR: Moaz al-Kassabeh, gevangengenomen door IS), voelde ik me echt Jordaniër. Dat is ook mijn land. We zijn uiteindelijk teruggekeerd omdat we geen zicht hadden op hoe de politieke situatie er zou evolueren. Maar net zoals bij Muhannad voelde de terugkeer naar België  niet aan als thuiskomen. Ik vond het verschrikkelijk. Ik herinner me dat ons zoontje Faysal, die toen drie jaar was, op de stoep naar een jongeman stond te zwaaien. Die man keek hem zo kil en onverschillig aan dat Faysal begon te huilen."

Dorothée is het er met haar man over eens dat het gemakkelijker is om in de Jordaanse gemeenschap opgenomen te worden dan om in België te integreren. Daar waar Faouri’s familie haar van dag één aanvaardde, zo vertelt Cloquet, zijn ze hier in het grootste geheim gehuwd. Ze trouwden op een donderdagochtend in Ledeberg. De enige aanwezigen waren de twee getuigen, Cloquets broer, en een gemeenschappelijke vriend. Verder wist niemand er iets van af.  “Pas toen Faysal geboren was, vertelden we het aan de anderen. Ik vrees dat we geen familie meer zouden hebben, hadden we dat op het moment zelf verteld.” Haar ouders hadden verhalen gehoord over meisjes die, eens getrouwd met een moslim, als kluizenaars leefden en alle contact met hun familie moesten verbreken.

"Ook de dagelijkse omgang is erg verschillend in Jordanië, vindt ze. "Probeer hier maar eens ‘hallo’ te zeggen tegen mensen die je dagelijks op weg naar school tegenkomt. Ze kijken je aan alsof je niet goed wijs bent. Op dat vlak hou ik van de Jordaanse mentaliteit. Het is er zeer gewoon om elkaar te begroeten, ook al ken je elkaar niet. En familie en vrienden zagen we bijna dagelijks, ook al woonden ze niet per se dichtbij. Je klopt gewoon bij elkaar aan, terwijl het hier vaak zo omslachtig is om af te spreken."

Belgen hebben misschien wel iets te leren van Jordan: "Jordanen lachen in elk geval veel meer, ook al hebben ze het niet gemakkelijk. Ze zien in alles de humor en ze wachten niet tot het weekend om zich te amuseren."

DOROTHEE

BELGIE VS JORDANIE

de cultuurclash

- Writing - Pictures - Movies - Contacts - Crédits - 

Muhannad Faouri (38) is Jordaniër en woont sinds 2002 in België. In 2006 leerde hij Dorothée Cloquet (35) kennen in het café waar ze toen werkte. In 2010 zijn ze naar Jordanië verhuisd, waar hun twee zoontjes, Faysal (4) en Karam (2), geboren zijn. In 2013 beslisten ze terug te keren naar België. Faouri, pottenbakker van opleiding, is momenteel arbeider bij Volvo Trucks. Cloquet werkt als administratief bediende.

MUHANNAD

"Een zesentwintigjarige avonturier was ik, toen ik in België belandde. Hongerig naar vrijheid en nieuwe avonturen. Ik sprak geen woord Engels of Nederlands en moest me behelpen met handgebaren. Zelfs het Arabisch dat ik hier hoorde, klonk als Chinees. Als ik Westerse Arabieren aansprak, antwoordden ze gewoonlijk met “Oui” en spraken ze een ander, onbegrijpelijk Arabisch dialect. Toch was het een fantastische tijd. Ik voelde me als een baby die de wereld voor het eerst ontdekte. Op slag was ik hier thuis. Vier jaar later werd ik verliefd op een Vlaams meisje, Dorothée. Een verschillende taal, achtergrond, religie – we hebben heel wat drempels overwonnen om elkaar te vinden, maar er viel ook ontzettend veel van elkaar te leren en te ontdekken."

Vaderlandloos

"Helaas kon ik hier niet zomaar blijven. De meeste Belgen weten niks over Jordanië, ze denken dat het een basketbalspeler is. De overheid heeft wel een scherp, zij het gekleurd beeld van Jordanië. Ik hoor hier soms de meest onwaarschijnlijke verhalen. De politie zou mensen aanvallen omdat ze kauwgom kauwen, bijvoorbeeld. Dat is ontzettend overdreven. Jordanië is, vergeleken met de 22 andere Arabische landen, veruit het meest democratisch. Je hebt er recht op vrije meningsuiting, je kan er zeggen en doen wat je wil. Ook op religieus vlak is Jordanië veel toleranter dan de andere landen. Na de moord op een Jordaanse gevechtspiloot vorige week (AR: Moaz al Kassasbeh, gevangengenomen door IS), zag ik een foto die me aan het huilen bracht: christenen en moslims zaten samen voor hem te bidden."

"Toch had ik als Jordaniër geen enkele kans om een verblijfsvergunning te krijgen. Ik moet hier eerlijk over zijn: ik heb dan ook een valse identiteit en nationaliteit aangenomen. Ik geef toe dat het niet correct was. Het was ook niet evident om asiel te verkrijgen omdat ik me voordeed als Palestijn. Palestijnen spreken hetzelfde Arabische dialect en delen voor een groot stuk onze cultuur. Op zich was het niet moeilijk om de Palestijnse identiteitspapieren na te maken. Met wat opzoekingswerk kon ik ook gemakkelijk een verhaal construeren over mijn zogezegde woonplaats en politieke situatie. Ik heb alle straatnamen van één specifieke regio van buiten geleerd. Het probleem was dat Palestijnen hier door een internationaal embargo niet erkend worden. Als een Palestijn in Eruopa wil komen wonen, moet hij als ofwel ‘vaderlandloos’, ofwel ‘Israëliër’ door het leven gaan. Eerst hadden ze ‘Israël’ op mijn paspoort genoteerd, maar ik ben tegen de bezetting en kon dit niet aanvaarden. Ik zei tegen de ambtenaar dat hij het moest veranderen naar ‘Palestina’ of dat ik de papieren niet zou aannemen. Tot mijn verbazing en trots heeft hij het toch veranderd." 

Warm en koud

"Intussen zijn Dorothée en ik getrouwd. Toen ik in 2009 bericht kreeg dat mijn zus overleden was, besloten we naar Jordanië te gaan om haar kinderen op te vangen. Ik had niet het gevoel dat ik thuiskwam. Elke dag vroeg ik Dorothée om terug te keren, ik had heimwee naar Gent. Plots moest ik weer omschakelen naar het Jordaanse leven. En daar had ik het moeilijk mee. Ik stoorde me bijvoorbeeld ineens aan de manier van praten. Jordaniërs spreken altijd heel luid en opgewonden, het leek alsof ze voortdurend boos waren. Op dat vlak is het verschil met Belgen enorm. In Jordanië zijn de relaties zeer warm, hier zijn ze eerder koud. Het heeft een jaar geduurd voor ik me opnieuw had aangepast aan de warme, soms verhitte, sfeer van Jordanië."

Andere planeet

"Na de Arabische Lente werd het steeds moeilijker om in Jordanië werkzekerheid te hebben. Mijn vrouw en ik zijn met onze twee zoontjes terug in België komen wonen. Diep in mijn hart heb ik wel eens het gevoel dat ik een echte Belg ben. Om eerlijk te zijn, zijn er ook momenten waarop ik me niet alleen als een buitenstaander, maar zelfs als een buitenaards wezen voel. Als ik bijvoorbeeld iemand hulp aanbied en die kijkt me wantrouwig aan, dan heb ik het gevoel dat ik van een andere planeet kom. Ik heb ooit eens de deur opengehouden voor een buurman, een oudere man met een zwak hart. Ik was jong, had lang haar. Diezelfde dag stond de politie aan mijn deur. Hij had hen opgebeld om te melden dat er drugsdealers in het gebouw waren. Dat kwetst. Maar niet iedereen is zo. Ik beoordeel geen hele gemeenschap omwille van één of twee mensen." 

​Ik wil niet negatief zijn over Belgen, maar misschien misschien vinden ze het moeilijk om zich open te stellen voor anderen. Als ik nieuwe collega’s heb, duurt het soms twee maanden vooraleer ze me groeten. Als er een Nederlander tussenzit, dan krijg je meestal dezelfde dag nog een goeiedag. Ik begrijp dit nog steeds niet. Het lijkt iets typisch te zijn voor België. Ik vraag me dan af: zijn Belgen bang van vreemden?

“

Ik heb ooit eens de deur opengehouden voor een buurman, een oudere man met een zwak hart. Diezelfde dag stond de politie aan mijn deur. Dat kwetst

Foto: freeimages.com

"Wie heeft nu twintig soorten water nodig?" 

In Jordanië verlopen sommige beslissingen gemakkelijker, vinden Muhannad en Dorothée. Daar hebben Jordanen een trucje voor: laat zo weinig mogelijk twijfel toe. Verlies geen tijd door te moeten kiezen tussen twintig verschillende soorten suiker of water in de supermarkt. "Water is water," meent Dorothée. Jordanen zijn tevreden met dat ene merk dat toevallig in de winkel wordt aangeboden. Sta niet te twijfelen over met welk vervoersmiddel je best naar je bestemming gaat. Jordanen springen gewoon in een taxi. En zo hebben ze tijd over voor de dagelijkse sociale bezoekjes die ons Vlamingen zo veel planning en organisatie kosten. 

Beluister hier het fragment

Foto: Freeimages.com

Wie - wat - waarheen?

Foto: An Ravelingien

"

Ik moet hier eerlijk over zijn: ik heb een valse identiteit en nationaliteit aangenomen

"

Pas toen Faysal geboren was, vertelden we aan de familie dat we getrouwd waren